Provinciale Statenverkiezingen: hoe werkt dat nu precies?

(foto: Fabrice Leclaire)

Iedereen die achttien jaar of ouder is, mag over een paar weken stemmen tijdens de Provinciale Statenverkiezingen. Maar wat doen ze eigenlijk en waarom moeten wij daarvoor stemmen?

Nederland wordt op drie vlakken bestuurd: landelijk, per provincie en lokaal per gemeente. Landelijk heb je de Eerste en Tweede Kamer, lokaal heb je te maken met de raad en het college en per provincie heb je de Provinciale en Gedeputeerde Staten. Zij controleren elkaar en bepalen we met z’n allen varen in Brabant.

Bepalen veel
De Provinciale Staten regelen best veel en dat heeft invloed op iedere Tilburger. De provincie regelt alles wat te klein is voor het Rijk, maar te groot voor de gemeente. Bussen rijden niet alleen in Tilburg, maar ook tussen verschillende steden. Daarom is het een taak van de Provinciale Staten. Kan een dorp uitbreiden met extra huizen? Dat bepaalt de provincie. Komt er een nieuwe weg tussen Tilburg en een andere stad? Je raadt het al, dat bepaalt de provincie.

Wat er in Brabant gebeurt, bepalen de Provinciale Staten en voeren de Gedeputeerde Staten uit. Een andere taak van de Stadenleden is het kiezen van de Eerste Kamer. Jouw stem heeft hier dus ook invloed op.

Provinciale partijen
Een keer per vier jaar mogen we stemmen. De laatste keer was in 2019. Nadat we allemaal naar de stembus zijn gegaan, worden in Brabant 55 mensen uitgekozen, die vanaf dan Provinciale Statenleden zijn. Zij horen allemaal bij een politieke partij. Sommige partijen ken je wel, zoals de VVD, PVV of het CDA. Andere partijen doen alleen in de provincie mee, zoals Lokaal Brabant.

Iedereen mag zelf bepalen op welke partij hij of zij stemt. Vindt een partij dezelfde dingen belangrijk als jij? Dan zou je daar op kunnen stemmen.

Nadat de stemmen geteld zijn, gaan een paar partijen samenwerken. Ook gaan er nog een paar mensen in het bestuur van de provincie. Dat zijn de Gedeputeerde Staten. Zij zorgen ervoor dat alles geregeld wordt, maar kiezen niet wat er precies geregeld wordt. Dat doen de Provinciale Staten.

Waterschappen
Tijdens de provinciale verkiezingen stem je niet alleen voor de leden van de Provinciale Staten. Je stemt ook voor de Waterschappen. Zij zuiveren onder andere het rioolwater, beschermen ons tegen te veel water door bijvoorbeeld dijken te bouwen en zorgen voor de kwaliteit van het water in beken en sloten. Omdat er belastinggeld naartoe gaat, mag je als inwoner van Brabant stemmen.

Op woensdag 15 maart gaan de ruim 70 stembureaus in Tilburg open. Kijk hier om te zien waar er een bij jou in de buurt zit. Weet je nog niet op wie je gaat stemmen? Dan kun je deze Stemwijzer invullen.

Pieter Soethout