Oud-docent journalistiek richt leeshulp op voor laaggeletterden

Jeroen en Laurens van Tolkie (foto: Jeroen van de Nieuwenhof)

Oud-docent journalistiek Jeroen van de Nieuwenhof heeft samen met Laurens van den Berg Tolkie opgericht. De afgelopen maanden draaide Omroep Tilburg een pilot. De tool helpt mensen die moeite hebben met taal bij het begrijpen van moeilijke woorden. Dit gebeurt bijvoorbeeld met een definitie, vertaling of afbeelding.

Jeroen legt uit dat het idee voor Tolkie is ontstaan tijdens zijn werk voor de FHJ. “Het thema laaggeletterdheid is ook voor de journalist interessant. Hoe toegankelijk zijn we nu zelf? Dat valt eigenlijk wel tegen en zo is het idee ontstaan.”

Moeite met lezen
Hij benadrukt dat de tool zich richt op mensen die moeite hebben met lezen. “Mensen die laaggeletterd zijn, hebben moeite met schrijven, rekenen en lezen. Wij richten ons vooral op het laatste. Die doelgroep is heel divers, want het zijn zowel mensen die hier geboren zijn als mensen met een migratieachtergrond.”

Zo’n twee maanden lang heeft Tolkie proefgedraaid op de website van Omroep Tilburg. Jeroen legt uit dat de tool voornamelijk gericht is op woorden die moeilijk zijn voor de doelgroep. “We zijn begonnen op woordniveau. We hebben gezien dat mensen vastlopen op moeilijke of lange woorden. We helpen mensen dan bij een van de eerste obstakels in een tekst. We geven uitleg bij moeilijke woorden, plaatsen er een afbeelding bij of vertalen het. Ook hebben we een voorleesfunctie.”`

Grotere doelgroep
Ook Ron Schuurkes, directeur van Omroep Tilburg, is enthousiast over het nieuwe initiatief. “Wij vinden het heel belangrijk dat we veel mensen bereiken. De groep laaggeletterden is best groot en met de hulp van een leeshulp als Tolkie hopen we toegankelijker te zijn.”

Wethouder Esmah Lahlah snapt het enthousiasme over Tolkie goed: “Laag- en ook ongeletterdheid is nog steeds een groot probleem in onze samenleving. Wil je optimaal gebruik kunnen maken van je talenten en gelijke kansen in onze samenleving hebben, dan is het belangrijk dat je zo goed mogelijk meekrijgt wat er wordt gecommuniceerd.”

Dat geldt volgens Lahlah in het onderwijs, voor de communicatie van de gemeente en ook voor wat media naar buiten brengen. “Zij brengen voor veel mensen heel relevante informatie en nieuws over wat er in het land, de regio of de stad gebeurt. Het helpt voor de groep laaggeletterden dan ook enorm dat ze geholpen worden bij het begrijpen van de teksten van Omroep Tilburg.”

Volgende stap
Als het gaat om de volgende stappen voor Tolkie, geeft Jeroen aan dat ze bezig zijn met het automatiseren van het proces van het schrijven van definities bij woorden. “Nu voegen we alle definities nog handmatig toe. We hopen met slimme technologieën te kunnen zorgen dat de versimpelde definities bij de woorden komen te staan.”

Tolkie testen met een gebruiker (foto: Jeroen van de Nieuwenhof)

Pieter Soethout