Edita Saakian
In de kern draait het bij het burgerberaad om het bespreken van grote onderwerpen, die invloed hebben op veel mensen in de stad. In andere steden gebeurt dat al. In Amsterdam was er al een burgerberaad over afval en in Den Bosch over gelukkig ouder worden.
Voorwaarden burgerberaad
Maar hoe ziet zo’n bijeenkomst er dan uit? Eerst moet er een duidelijke vraag zijn die aan bepaalde regels voldoet. Die vraag wordt op papier gezet in een officieel besluit van de gemeenteraad. Daarin staat ook hoe serieus de gemeenteraad de ideeën van burgers neemt. Dit strekt van van alleen maar luisteren tot echt doen wat inwoners voorstellen.
De vraagstelling voor het burgerberaad moet ook aan bepaalde eisen voldoen: hij moet niet te klein, maar ook niet te groot zijn, geen oordeel bevatten, het gevoel van belang en urgentie oproepen, en duidelijk en begrijpelijk zijn voor alle deelnemers.
Veel tijd en geld
Het burgerberaad krijgt ondersteuning van onafhankelijke procesbegeleiders, die ervoor zorgen dat elke deelnemer gelijke kansen heeft om zijn of haar stem te laten horen.
Om ervoor te zorgen dat veel verschillende mensen meedoen, worden deelnemers gekozen door loting. Ook is er extra hulp voor mensen die dat nodig hebben, zoals geld of hulp bij taal.
Het opzetten van een burgerberaad vraagt behoorlijk wat tijd, inzet en geld van zowel de gemeente als de deelnemers. Ongeveer twee fulltime ambtenaren worden gedurende een jaar ingezet, naast de nodige financiële middelen voor zaken zoals de locatie, catering en de vergoeding van deelnemers.
Kritiek
Hoewel het burgerberaad veelbelovend lijkt, zijn er ook wat bedenkingen. Perry Janssen van Lijst Smolders Tilburg maakt zich zorgen over de kosten en of dat geld niet beter ergens anders naartoe kan. Het kan per onderwerp namelijk al gauw 400.000 euro gaan kosten. Ook twijfelt hij aan de duur van het proces, want in het slechtste geval kan zo’n beraad meer dan een jaar duren. Hij vindt het ook lastig dat de politiek uiteindelijk toch de beslissende stem heeft.
Aan de andere kant, erkent Bas Koster van de VVD Tilburg de waarde van de input van burgers, maar hij ziet het burgerberaad niet als de enige manier om dit te bereiken. Voor hem ligt de focus vooral op het uitvoeren van besluiten.
Burgerberaad in andere steden
Burgerberaden zijn niet nieuw. Het college in Amsterdam heeft besloten dat er in de periode 2022-2026 minstens 3 burgerberaden zullen plaatsvinden. Het eerste burgerberaad vond in maart dit jaar plaats en draait om het onderwerp afval.
Ongeveer 150 inwoners nemen deel aan dat beraad, bekend als het “Burgerberaad Schone Stad”. Gedurende zes bijeenkomsten van maart tot en met juli 2024 buigen de deelnemers zich over deze kwestie en voorzien ze de gemeente van advies.
Ook Den Bosch hield in april haar eerste burgerberaad met zo’n 120 inwoners over de vraag: “Hoe kunnen we samen zorgen voor een aangename oude dag?” Daaruit kwamen 35 aanbevelingen en in mei krijgt de Bossche gemeenteraad een eindrapport.
In Tilburg kunnen inwoners misschien meepraten over een verzoek vanuit Energiefabriek013. Ze willen graag een burgerberaad over de energietransitie. Of dit onderwerp geschikt is voor een burgerberaad moet nog blijken. Daar gaan het college en de gemeenteraad binnenkort een besluit over nemen.
BEKIJK OOK:
Stadsforum – S01E02 – Frans van Aarle
