Een ode aan mensen die je normaal niet hoort

Het Zuidelijk Toneel en Laura van Dolron slaan de handen ineen met nieuwe voorstelling: Wat we normaal niet horen

Theatermaker en standup-filosoof Laura van Dolron ging op zoek naar mensen die zich niet hebben laten verslaan door tegenslag. Ze deed dit in opdracht van Het Zuidelijk Toneel uit Tilburg. Een jaar lang ging Laura dus op blind date naar plekken waar mensen zijn, die je normaal niet hoort. Mensen met een indrukwekkend levensverhaal, die zelden aan tafels in talkshows terecht zullen komen. “De schreeuwers laten zich wel horen. Maar de mensen die niet de macht of de behoefte hebben om zich te uit te spreken, hebben vaak meer zinnigs te vertellen.” Het resultaat van het onderzoek ‘Wat we normaal niet horen’ zal 23, 24 en (première) 25 mei te zien zijn in De Nieuwe Vorst.

“Ik heb een jongen ontmoet die geen huis of paspoort had, en toch blaakte van het zelfvertrouwen. ‘Het is het enige wat ik heb,’ zei hij.”

Zogenaamd ‘zwakken’ zijn juist de sterken van de samenleving

Laura van Dolron bezocht onder meer mensen in een tbs-kliniek, een hospice, de AA en een dagopvang voor dakloze illegalen. Plekken dus met veel tl-licht, grijze tafels met stalen poten en koffie uit plastic bekertjes. “Ik heb hier veel mensen ontmoet die hebben moeten roeien met de riemen die ze hebben. Toch hebben moeten leren lachen met tegenwind. Zij zijn de inspiratie voor deze viering, waaruit blijkt dat de zogenaamd zwakken juist de sterken van de samenleving zijn. Denk dan aan een jongen zonder huis en paspoort, een topcrimineel die hulpverlener werd. Maar ook een man die moederziel alleen ter wereld kwam, alcoholist werd en uitgroeide tot de godfather van een AA-groep. En een meisje dat niet mag eten van zichzelf, maar wel de energie heeft om anderen te troosten.”

‘Wat we normaal niet horen’ is een reisverslag, liefdevol in drie weken door Laura van Dolron gemaakt. Een inspirerende monoloog toch ook doorspekt met momenten waar Laura live met de mensen die ze ontmoette bij stilstaat. Laura praat niet alleen óver de mensen die zij ontmoette maar ook mét. Ze deelt het podium met onder anderen Toon Walravens Marcio, Laura Bruin en Steve Aernouts. Muzikant Frank van Kasteren staat haar muzikaal bij en componeert live muziek.

Het Zuidelijk Toneel presenteert elk seizoen ook tenminste één project, dat gemaakt is op basis van ontmoetingen met en verhalen van gewone bijzondere mensen uit onze samenleving. Artistiek directeur Piet Menu: “Laura van Dolron heeft de ontwapenende gave om een publiek op het gemak te stellen en tegelijk te confronteren met moeilijke vragen en persoonlijke bespiegelingen. In deze voorstelling met echte mensen wordt de warmte nog warmer, worden de blikken nog intenser en de vragen nog indringender.”

Geen bullshit om je achter te verschuilen

Laura van Dolron vond verhalen die wondermooi, soms verdrietig of pijnlijk en vaak hoopvol zijn. “Mensen die minder hebben of kunnen, zijn vaak meer, omdat ze meer hebben moeten overwinnen. ‘We don’t have the luxury to despair’, vertelde een Palestijn ooit tegen mij. Dat vond ik mooi. Ik geloof dat deze mensen de luxe niet hebben om zich achter bullshit te verschuilen. Soms beklagen ze zich, maar nooit lang, misschien omdat je daar, als je leven zwaar is, geen tijd voor hebt. Ik heb een jongen ontmoet die geen huis of paspoort had, en toch blaakte van het zelfvertrouwen. ‘Het is het enige wat ik heb,’ zei hij.”

Wat we normaal niet horen is een poging om voorbij de smalltalk te komen. Want daaronder zitten allemaal mensen die behoorlijk op elkaar lijken. Laura van Dolron: “Ik heb verslaafden ontmoet bij de AA, we zijn op een bepaalde manier allemaal verslaafd. Ik heb vluchtelingen ontmoet bij de dagopvang. Maar we vluchten allemaal. Ik heb verwarde mensen ontmoet in de tbs. Toch zijn we allemaal verward. Ik heb stervende mensen ontmoet in de hospice. Maar we gaan allemaal dood… en bewegen daar naartoe.”

Improvisatie

Laura ontwikkelde de afgelopen jaren een heel eigen theatervorm: stand-up philosophy. Dit theaterseizoen gaat ze nog transparanter en minder gepolijst aan het werk en introduceert: stand-up philosophy 2.0. Dat is dus een nieuwe vorm van improvisatietheater. In Van Dolrons laatste voorstelling ‘Een antwoord op alle vragen’ beantwoordde ze ook live vragen van haar publiek. Met dit onderzoek gaat ze verder op deze ingeslagen weg. “Met dit onderzoek hoop ik dezelfde rauwheid, puurheid en eerlijkheid voort te zetten.”

Concept, regie: Laura van Dolron

Artistiek advies: Piet Menu en Steve Aernouts

Dramaturgie: Céline Buren

Met o.a: Toon Walravens, Marcio, Laura Bruin, Steve Aernouts

Muziek: Frank van Kasteren

Artistieke ondersteuning en project assistentie: Corinne Heyrman

Première: 25 mei om 21:00 uur in De Nieuwe Vorst

Tournee 23 mei t/m 8 juli, www.hzt.nl

Expositie Humans of Tilburg in Theater De Nieuwe Vorst

Speciaal voor ‘Wat we normaal niet horen’ ging Humans of Tilburg de straat op en vroeg Tilburgers naar wat we normaal niet horen. Het resultaat van deze bijzondere ontmoetingen is van donderdag 16 t/m zaterdag 23 mei te zien in De Nieuwe Vorst. De expositie is gratis toegankelijk tijdens de openingstijden van De Nieuwe Vorst.

Foto: Moon Saris

Kees-Luc Simons