Raad van State: opvang voor derdelanders uit Oekraïne mag worden stopgezet, Tilburg wacht op duidelijkheid

Derdelanders zijn mensen die in Oekraïne woonden met een tijdelijke verblijfsvergunning toen daar de oorlog uitbrak. Het gaat onder andere om mensen uit landen als Algerije, Pakistan en Turkije. Een deel van hen vluchtte mee met Oekraïners richting West-Europa en belandde uiteindelijk in Tilburg.

Discussie over opvang en bescherming

De discussie over derdelanders draaide de afgelopen twee jaar om één vraag: vallen zij onder de tijdelijke beschermingsrichtlijn van de Europese Unie? Die richtlijn werd in maart 2022 in werking gesteld om Oekraïense vluchtelingen snel bescherming te bieden binnen de EU. Voor Oekraïners betekende dit recht op opvang, medische zorg, onderwijs, werk en leefgeld.

Maar voor derdelanders was het ingewikkelder. Zij hadden geen Oekraïens paspoort, maar verbleven er tijdelijk – als student, arbeidsmigrant of met een andere verblijfsstatus. Sommige EU-landen vonden dat zij óók onder de richtlijn vielen, anderen vonden van niet. Het leidde tot een juridisch getouwtrek dat uiteindelijk bij het Europees Hof belandde.

Het Hof oordeelde eind vorig jaar dat landen in principe zelf mogen bepalen of zij derdelanders onder de richtlijn laten vallen. De Raad van State heeft nu bevestigd dat Nederland deze groep mag uitsluiten van de tijdelijke bescherming. Daarmee vervalt ook hun recht op opvang.

93 derdelanders in Tilburg

In november vorig jaar verbleven er zo’n 93 derdelanders in de gemeentelijke opvang in Tilburg. Zij hadden, ondanks onduidelijkheid over hun juridische status, recht op onderdak, leefgeld en de mogelijkheid om te werken. Hoeveel het er nu precies zijn, is nog onduidelijk.

Het Tilburgse college liet vorig jaar in een brief aan de gemeenteraad weten dat het de situatie, en vooral de onduidelijkheid, betreurde. “Het is vooral zeer onwenselijk voor de betrokken derdelanders. Wij hopen dat er op korte termijn meer duidelijkheid komt”, schreef het college destijds.

Die duidelijkheid is er nu, juridisch gezien. Maar wat de gemeente Tilburg nu concreet met de uitspraak kan – of moet – doen, blijft vooralsnog onduidelijk. “We wachten als gemeente Tilburg de richtlijnen van het Rijk naar aanleiding van de uitspraak van de Raad van State af en bepalen vervolgens wat dat voor ons betekent”, laat een woordvoerder van de gemeente weten.

Wachten op het Rijk

Op de uitspraak heeft de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) ook gereageerd. Ze laat weten dat derdelanders voorlopig recht op opvang blijven houden, totdat minister Faber met een definitieve einddatum komt. Volgens gemeente Tilburg is het ‘goed dat er nu duidelijkheid is’.

LEES OOK:
Nog veel onduidelijkheid over de toekomst van 93 derdelanders in Tilburg