Bouw van sociale huurwoningen steeds moeilijker door hogere kosten

Nieuwbouw High Lane (foto: Pieter Soethout)

Woningbouwverenigingen kunnen geen betaalbare woningen meer bouwen. De bouwkosten zijn zo gestegen dat op alle sociale huurwoningen zeker tien procent verlies geleden wordt. Volgens Jeroen Band van woningcorporatie Tiwos kunnen gemeenten niet zeggen dat ze simpelweg maar door moeten bouwen. “Het houdt een keer op”.

Betaalbare huurhuizen bouwen wordt steeds meer onmogelijk. De bouwkosten zijn zo ver gestegen dat er verlies wordt gemaakt op het bouwen van goedkopere huizen. ‘Een appartement dat in 2019 195.000 kostte, kost nu 300.000 euro. In twee en een half jaar tijd ben je per woning dus een ton extra kwijt. Terwijl de woningen niet extreem veel veranderd zijn.”

“Zoveel verlies kunnen we niet lijden.”

Voor de coronacrisis hield Tiwos geld over aan het bouwen van goedkope woningen. Uit dat potje kan de woningcorporatie nu nog geld halen om het verlies goed te maken. Maar dat potje raakt snel op. “Honderd woningen waarop je verlies lijdt, is nog niet zo’n probleem. Wanneer je de opgave vanuit de gemeente ziet, moeten wij wel duizend betaalbare woningen bouwen. Zoveel verlies kunnen we niet lijden.”

Wanneer we aan Band vragen wanneer het punt wordt bereikt dat er niet meer betaalbaar gebouwd kan worden, is hij stellig. “Nu. Dat moment is nu al aangebroken. We kunnen best lang onrendabele dingen doen, maar op de lange termijn wordt het lastig. Dan hebben we over vijf of tien jaar een probleem.”

“Daar moet de gemeente bijspringen”

Volgens Band heeft de gemeente een grote rol. “Je kunt als gemeente niet zeggen dat wij simpelweg door moeten bouwen. Daar moet de gemeente bijspringen.” Inmiddels zijn de gesprekken met de gemeente gestart, maar het is nog te vroeg om iets zinnigs te zeggen over eventuele oplossingen.

Daarnaast denkt de manager bij Tiwos dat ook marktpartijen hier en daar wat moeten inleveren. “Het grootste deel van de bouwers zijn geen corporaties, maar beleggingsfondsen en ontwikkelaars die rendement willen maken. Dat rendement hoeft niet maximaal te zijn. Ze moeten eigenlijk door de gemeente worden verplicht om betaalbare projecten te realiseren. In ruil daarvoor mogen ze ergens anders duurdere woningen bouwen. Ergens geld laten liggen om het ergens anders te verdienen.”

“De rek is er bij de mensen volledig uit”

Ook bestaande huizen verduurzamen kan bijdragen aan de betaalbaarheid. Mensen die in een ouder, minder goed geïsoleerd huis wonen, zien hun energierekening enorm stijgen. “Het geld hiervoor hebben ze simpelweg niet. De rek is er bij die mensen volledig uit. Zij kunnen niet kiezen om niet op vakantie te gaan om geld te besparen, want dat deden ze al niet. Kleding haalden ze al bij de kringloop. Daarom moeten wij ook voor die mensen voor een oplossing zorgen.”

Het is wikken en wegen tussen het bouwen van nieuwbouw en het verduurzamen van bestaande complexen. Het kost allebei flink geld. Dat is er eigenlijk niet. Band hoopt dat de gemeente snel een oplossing kan bieden.

“Het ligt aan de ontwikkelingen die we gaan krijgen”

De gemeente geeft aan dat ze bijspringen waar nodig. “Het zijn constante gesprekken die we voeren met ontwikkelaars en woningcorporaties. We kunnen beroep doen op het Fonds Stedelijke Ontwikkeling.” Of de gemeente alle verliezen kan opvangen, is volgens een woordvoerder niet op voorhand te zeggen. “Het ligt aan de ontwikkelingen die we gaan krijgen.”

Pieter Soethout