Dierenverzorgers bij De Oliemeulen verbijsterd: ‘Dit komt echt niet vaak voor’

Dat klinkt gek, maar er is wel een logische verklaring voor. “Ze noemen dat maagdelijke voortplanting”, vertelt dierenverzorger en bioloog Lars Vermeeren op de eerste verdieping van De Oliemeulen. “Het is heel bijzonder, want het komt echt niet vaak voor. We zijn dan ook heel blij dat het bij ons in het park is gebeurd.”

Maagdelijke voortplanting

Maar wat is het dan precies? “Het is een proces, waarbij sommige dieren zichzelf kunnen voortplanten”, vertelt Lars. “Dat komt vanuit de evolutie. Als een dier afgezonderd raakt van de rest van de soort kan één exemplaar de soort redden.” Het ook voor bij de Komodovaraan, sommige gekko’s en verschillende wandelende takken.

Wat het daarnaast extra bijzonder maakt, is dat de watervaraan bij De Oliemeulen een mannetje kreeg. “Normaal gesproken krijgt de moeder uitsluitend vrouwtjes, want het zijn een soort klonen.” Bij de varaan in De Oliemeulen gaat dat net even anders. Lees zorgvuldig, want nu wordt het ingewikkeld. “Mensen hebben X- en Y-chromosomen”, legt Lars uit. “XX zorgt voor een vrouw en XY voor een man. Bij deze watervaraan is dat net even anders.”

Heel bijzonder

De reptielen hebben sowieso een ander chromosoomsysteem. “Bij deze diersoort hebben de vrouwtjes ZW-chromosomen en de mannetjes ZZ. Wanneer een vrouwtje aan maagdelijke voortplanting doet, wordt het chromosoom gedeeld. Dan krijg je aan de ene kant ZZ en aan de andere kant WW. Dat betekent dus een mannetje (want: ZZ) of een jong dat niet levensvatbaar is (WW).”

Als het dier uit het ei komt, is het sowieso een mannetje, maar jammer genoeg is het niet lang na de geboorte overleden. “Hij kwam zelf uit het ei gekropen, maar waarschijnlijk net wat te vroeg. Dat zien we vaker bij het eerste nest van een moeder.” De Oliemeulen gaat kijken of het pasgeboren reptiel op sterk water gezet kan worden, zodat mensen het kunnen zien en ervan kunnen leren.

Binnenkort weer raak

Lars denkt te kunnen zien dat er binnenkort wel eens nieuwe eieren aan zitten te komen. “Je ziet dat ze echt wat ronder wordt. Varanen slaan geen vet op in hun buik, maar in hun achterpoten en staart. We gaan het zien. Als ze eieren legt, moeten we vervolgens nog zo’n 250 dagen wachten om te kijken of ze uitkomen.”

LEES OOK:
Bedreigde schildpad geboren bij De Oliemeulen: ‘Leefgebied wordt steeds kleiner’
Oprichter van De Oliemeulen overleden, maar dochter Michelle neemt het over