Slachtoffers van huiselijk geweld krijgen sneller hulp op school

Maaike (24) kende als tiener geen veilig thuis. De middelbare school was haar veilige plek en uiteindelijk nam ze haar wiskundedocent in vertrouwen. Zo wist ze aan het huiselijk geweld te ontsnappen. Acht gemeenten en 180 scholen in de regio Hart voor Brabant starten binnenkort met het Handle with Care-programma. Dat moet leerlingen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld, zoals Maaike, sneller steunen. Zo moeten levenslange trauma’s en onderwijsachterstanden voorkomen worden.

Handle with Care komt oorspronkelijk uit Engeland en is een werkwijze bij kinderen van tussen 4 en 18 jaar. Het is geen hulptraject. Op het moment dat de gemeente een melding krijgt dat er kinderen betrokken zijn bij huiselijk geweld, wordt voor de volgende lesdag de school ingelicht. Ze krijgen alleen de melding ‘Handle with Care’ door, niet wat er gebeurd is.

Maaike vindt dat een goede zaak. “Ik was goed in wiskunde en had een goede band met de docent. Alleen door mijn thuissituatie verknalde ik een toets.” Dat vond haar leraar vreemd en hij ging het gesprek aan. Maaike deed haar verhaal en werd vervolgens door hem verwezen naar de interne begeleider van haar school.

“Het is heel belangrijk dat je jouw verhaal kan doen bij iemand die je vertrouwt.”

Daar had ze alleen geen band mee en ook niet met haar invalmentor. “Het is heel belangrijk dat je als kind je verhaal kan doen bij iemand met wie je een vertrouwensband hebt.” Uiteindelijk kwam Maaike weer bij haar wiskundedocent terecht.

“Het boterde niet tussen mij en de nieuwe partner van mijn moeder. Ik kon niets goed doen en het was continu ruzie.” Maaike is uiteindelijk uit huis gegaan. Ze maakte haar mavo af, deed mbo en heeft inmiddels een hbo-diploma. Alleen het huiselijk geweld heeft zijn sporen achtergelaten. “Ik kan mij slecht hechten, heb moeite met intieme relaties en heb last van hyperfocus.”

“Bij geweld thuis heeft een kind op school juist rust en regelmaat nodig.”

Door een Handle with Care-melding kan school rekening houden met de situatie van een leerling. “Een kind heeft dan juist rust en regelmaat nodig. Leerkrachten weten dan dat ze even een normale dag moeten draaien zodat school echt een veilige plek blijft”, legt regionaal projectleider huiselijk geweld Marieke Blanken uit.

Marieke Blanken is trots dat zoveel scholen zich aansloten bij Handle with Care (foto: Collin Beijk).

“Na een incident een toets maken, werkt niet. Door zo’n melding kan die verplaatst worden”, vertelt Blanken. Maaike knikt instemmend. “Daarmee doorbreek je de vicieuze cirkel. Zonder diploma is een goede baan lastig, dat zorgt voor stress en mogelijk later armoede en weer een onveilige situatie.”

“Ik flipte door mijn thuissituatie en mocht een maand niet het lokaal in.”

Maaike zat eens in het computerlokaal toen iemand haar plagend in haar nek greep. “Vanwege mijn thuissituatie flipte ik en mocht ik een maand niet in de mediatheek komen.” Haar school wist toen niet waarom ze zo reageerde en strafte haar onbewust dubbel. “Ik kon niet veilig thuis én niet veilig op school achter de computer werken.”

In 2020 waren 2784 kinderen in de regio Hart van Brabant betrokken bij huiselijk geweld en kindermishandeling. “Vaak weten docenten wel om welke kinderen het gaat. Alleen bij eerdere pilots van Handle with Care ontdekten we soms slachtoffers waarvan we totaal geen idee hadden”, vertelt Blanken.

“Zonder hem had ik geen middelbare school afgerond, laat staan een hbo-diploma.”

Onderzoek heeft aangetoond dat als een kind sneller gehoord wordt bij huiselijk geweld, het trauma minder groot wordt. “Maatwerk is belangrijk. De leerling bepaalt zelf wat er gedeeld wordt en met wie.” Maaikes wiskundedocent gaf het goede voorbeeld. “Zonder hem had ik geen middelbare school afgerond, laat staan een hbo-diploma.”

De verschillende betrokken organisaties zetten hun handtekening voor Handle with Care (foto: Collin Beijk)

LEES OOK: Taboe op armoede moet doorbroken worden met leskist voor basisscholen

Collin Beijk