Naamborden Joodse Tilburgers in collectie Stadsmuseum

Spoorpark stond vandaag in het teken van Joodse Tilburgers. Zij werden door middel van naambordjes symbolisch thuisgebracht op een plattegrond van Tilburg. De naamborden, gemaakt door deelnemers van het project ‘Namen en nummers’, zal na de herdenking een plek krijgen in de collectie van het Stadsmuseum.

“Dat vinden wij geweldig”, vertelt Carine van Vugt van Stichting Verhalis. “Het is hedendaags Tilburgs erfgoed dat gaat over een lange geschiedenis. Juist in deze tijd willen mensen zich verbinden aan een persoonlijk verhaal waardoor je die oorlog anders begrijpt.”  

Oproepbrief
Er stond de deelnemers van het project een indrukwekkende dag te wachten. De herdenking gaf op een symbolische wijze de route van de slachtoffers weer. Met hun eigen ontworpen naambordje kwamen de deelnemers het Spoorpark binnen en kregen ze een brief die hoorde bij het slachtoffer. Carine legt uit: “Dit zijn de oproepbrieven die bij de Tilburgse Joden op 26 augustus 1942 door de bus viel. Ze moesten zich op 28 augustus melden op het station.”

In de brief stond ook aangegeven wat de slachtoffers mee moesten nemen. “Het wrange is dat dit spullen zijn die het idee gaven dat ze aan het werk gingen, terwijl veel van de mensen die op transport gingen dagen later in Auschwitz zijn vermoord.” Voor veel van hen was dat op 3 september 1942.

Met de naambordjes in de hand liepen de deelnemers over het stuk spoor dat het park doorkruist. Over het spoor lagen de plaatsnamen van de kampen verspreid. Aangrijpend waren de brieven langs het spoor. Die brieven zijn uit de trein gegooid of vanuit één van de kampen verstuurd. Carine vertelt: “In de brieven lees je vooral hoopvolle berichten. Ze hoopten dat ze terug naar Tilburg zouden komen. Dat soort teksten staan er in. Helaas waren ze er een paar dagen later niet meer.”

Kampnamen lagen op het spoor

Naambordje adopteren
Eén voor één werden de naambordjes uiteindelijk op een grote plattegrond gelegd. Mensen die nog geen naambordje hadden, konden er ter plekke een adopteren. Zo ook Leon Witteveen: “Mijn vrouw heeft samen met dertien anderen bordjes gemaakt. Ik wilde sowieso even kijken en bij aankomst kreeg ik te horen dat er een paar namen over waren. Het is toch mooi als we iedereen kunnen thuisbrengen”.

“Ik weet dat deze familie bij de Armhoef woonde. Ik keek net even op de plattegrond en weer nu waar ik ze neer mag leggen. Ik wilde vrijheid op het naambordje afbeelden op door middel van de zon en natuur.”


Het monument is nog de hele avond te bewonderen. Stichting Verhalis hoopt de herdenking volgend jaar te herhalen.

Edita Saakian