“Ik ben al zeker vier jaar niet meer in de binnenstad geweest”, vertelt Jet. De ontwikkelingen in de binnenstad kan ze alleen nog van een afstand volgen. “Ik hoor dat er veel veranderd is, maar ik zie het niet. Ik zou best even naar de HEMA willen of kijken wat er allemaal nieuw is. Maar ja, als er geen toegankelijke toiletten beschikbaar zijn, houdt dat voor mij op. Het is triest, maar het is echt zo.”
Ze heeft drie redenen waarom een bezoek aan het centrum voor haar bijna onmogelijk is. “Ten eerste ben ik vrouw en alle vrouwen weten wat ik daarmee bedoel”, zegt Jet. “Er is niet altijd een toilet beschikbaar voor ons en als ik de horeca in moet, voel ik me toch een beetje moreel verplicht om een kopje koffie te nemen. Dat kost tegenwoordig al gauw €3,60, en dat maakt het best een duur wc-bezoekje.”
‘Je voelt je bezwaard’
Daar komt bij dat Jet een slecht loopbereik heeft. “Ik kan maar een klein stukje lopen. Als ik parkeer bij de Emmapassage, haal ik net de Rituals, maar verder kom ik niet. Vaak heeft het dan voor mij geen zin om te gaan.” Haar derde probleem is misschien wel het meest ingrijpend: ze heeft het prikkelbare darmsyndroom. “Als je dan niet weet waar je binnen vijf minuten naar de wc kunt, dan durf je ook niet meer. Ik moet overal vragen of ik het toilet mag gebruiken. Je voelt je dan ook een beetje bezwaard.”
De discussie over het gebrek aan openbare toiletten in de stad is niet nieuw en Jet vindt het teleurstellend dat er zo weinig verandert. “De gemeente moet zich eigenlijk doodschamen dat er meerdere moties over dit onderwerp zijn aangenomen, maar dat er niets lijkt te veranderen. Tilburg noemt zich graag een evenementenstad, maar dan moet je ook zorgen dat basisvoorzieningen op orde zijn. Toiletten horen daar gewoon bij”, zegt ze met nadruk. “Het frustreert me dat er wél miljoenen worden uitgegeven aan renovaties zoals het Stadsforum, maar dat toiletten daarin niet worden meegenomen. Hoe kun je dat rechtvaardigen?”
11 toiletten verdwenen
Jet gebruikt de HogeNood-app om te zoeken naar publieke toiletten, maar ook dat biedt geen volledige oplossing. Volgens Ian Thonon van de Toiletalliantie is Tilburg ook op dat onderdeel gezakt in de score, er zijn ten opzichte van vorig jaar 11 toiletten verdwenen. In 2023 stond Tilburg met een voldoende nog op plek 83 van de ranglijst. “Sommige toiletten zijn er gewoon niet, andere zijn slecht aangegeven of voelen onveilig”, zegt Jet. “Een donkere hoek in een parkeergarage? Als vrouw voel je je daar gewoon niet veilig.”
Wat Jet vooral raakt, is dat dit probleem de waardigheid van mensen ondermijnt. “Een goed toiletbeleid zou de norm moeten zijn. Zorg voor toegankelijke, het liefst gratis toiletten op centrale plekken. En maak dat een prioriteit bij nieuwe plannen en bouwprojecten.”
Tilburg over de Zeik
In oktober is de actiegroep ‘Tilburg over de Zeik’ opgericht, ondersteund door onder andere de SP en de Toiletalliantie. Ook Jet maakt deel uit van de groep en binnenkort gaan ze met een petitie de straat op. Ze hoopt dat het probleem de aandacht trekt die het verdient. “Er zijn zoveel mensen met kwetsbaarheden, zoals een stoma of rolstoel, die zich misschien wel schamen om hierover te praten. Ik spreek me hier openlijk over uit, in de hoop dat anderen dit ook gaan doen.”
Zo zit het met toiletvriendelijkheid van gemeenten in de regio:
Gemeente | Rang | Rapportcijfer |
Tilburg | 100 | 5,8 |
Oisterwijk | 142 | 5,1 |
Hilvarenbeek | 214 | 4,3 |
Gilze en Rijen | 230 | 4,0 |
Goirle | 291 | 3,3 |
LEES OOK:
Tilburg op weg naar toegankelijkere en beter vindbare openbare toiletten
Tekort aan openbare toiletten in Tilburg, vooral daklozen de dupe