Heel gek is het niet dat de waterstanden lager en lager worden. “Er is al een hele lange tijd geen neerslag gevallen en de temperaturen zijn hoog waardoor veel verdamping optreedt”, vertelt Schilte. Maar er is ook goed nieuws te melden. “Door de natte jaren die we achter de rug hebben zijn de grondwaterstanden nog best normaal voor de tijd van het jaar, ondanks het uitblijven van regen.”
Extremere weersomstandigheden
De weersomstandigheden worden extremer, zowel qua droogte als neerslag. “In de klimaatscenario’s van het KNMI zie je dat we lange periodes zonder neerslag en met hoge temperaturen krijgen. Maar het is ook de verwachting dat we juist weer wat vaker intensieve buien krijgen”, legt de droogtecoördinator uit. “Aan beide kanten nemen de extremen toe. Dat maakt het qua waterbeheer lastiger. Er sneuvelen links en rechts weerrecords en dat is een teken dat het normaler begint te worden.”
En dus ligt er een taak bij de waterschappen om daar mee om te gaan. “Je moet opgewassen zijn tegen zowel een stootje aan de natte als de droge kant. We moeten water kunnen bufferen, bergen en vertraagd afvoeren.” Mensen kunnen zelf ook zeker inspelen op de steeds extremer wordende weersomstandigheden. “We zien het liefst dat mensen een tuin hebben waar het regenwater de grond in kan trekken en meteen het grondwater aanvult.”
Grondwater is namelijk erg belangrijk in Brabant. “We hebben de unieke situatie dat al ons drinkwater uit de grond komt. We moeten wel zorgen dat het aangevuld kan worden. We kunnen het niet meer zien als een onuitputtelijke bron. We moeten er zuinig op zijn.”
Beschermen van de waterkwaliteit
Een van de maatregelen die Waterschap de Dommel daarom neemt, is zo’n onttrekkingsverbod. “Dat houdt in dat er geen water meer uit beken, sloten en vijvers mag worden gehaald”, legt Schilte uit. “Het waterschap meet meerdere jaren hoeveel water er door een bepaalde beek of sloot stroomt. Als er tachtig procent van de tijd meer water doorheen stroomt, stellen we een verbod in..”
Daarmee worden de dieren en planten in het water beschermd. “Maar het is ook belangrijk voor de waterkwaliteit. Als er echt heel weinig water door een beek stroomt, warmt het sneller op en kan het minder zuurstof bevatten. Het ontstaan van blauwalg heeft ook te maken met te weinig water en te weinig stroming.”
Verschillende mensen in de regio hebben last van het verbod, al valt de impact volgens Schilte mee. “Vaak hebben boeren hier ook een grondwaterput”, licht ze toe. “Dus dan valt het allemaal nog mee. Het kan ook vervelend zijn voor sportclubs, een golfbaan of mensen die toevallig met hun tuin langs een sloot wonen. Zij kunnen gewend zijn om daar water uit te halen om hun tuin te sproeien. Ook veel gemeenten halen water uit oppervlaktewater om jonge beplanting te besproeien.”
Weg is weg
Voor de rest van de zomer voorziet de droogtecoördinator van De Dommel wel problemen. “Dan moet je denken aan droogval van beken en vennen, met alle ecologische gevolgen van dien.”
Veel meer beperkingen dan een onttrekkingsverbod kan het waterschap niet opleggen. “Wat kunnen we nog doen? Dat zit toch vooral aan de verbruikskant. We kunnen nog aan wat knoppen draaien als het gaat om zuinig watergebruik. Het is vooral hopen dat het weer een keer gaat regenen. We moeten dat water zo efficiënt mogelijk inzetten, zodat het niet allemaal naar de Maas stroomt, want weg is weg.”
LEES OOK:
Wateroverlast in Tilburg: ‘Hoge grondwaterstand is een stille ramp’
